محمد تقی

مختصات: ‏۱۶٫۷۴″ ۲۰′ ۴۴°شرقی ‏۴۸٫۱″ ۲۲′ ۳۳°شمالی / ۴۴٫۳۳۷۹۸۳۳غرب ۳۳٫۳۸۰۰۲۸جنوب / -۴۴٫۳۳۷۹۸۳۳;-۳۳٫۳۸۰۰۲۸ (نقشه)

امام شیعه
بسم اللّه الرّحمن الرّحیم
محمد تقی
نقش نهمین امام شیعیان
نام محمد تقی
کنیه ابوجعفر
زادگاه مدینه
مدفن کاظمین
لقب(ها)

التقی
 

الجواد
 
پدر رضا
مادر سبیکه (خیزران)
فرزند(ان) علی النقی، ابواحمد موسی مبرقع، ابواحمد حسین، ابوموسی عمران، فاطمه، خدیجه، ام کلثوم
طول عمر

پیش از امامت ۸ سال
(سال ۱۹۵ تا ۲۰۳ پس از هجرت)
 

دوران امامت ۱۷ سال
(سال ۲۰۳ تا ۲۲۰ پس از هجرت)

محمد بن علی (به عربی: محمد بن علی الجواد) نهمین امام شیعیان است. کنیه‏اش «ابو جعفر» و لقب او «تقی‏» و «جواد» است او فرزند علی بن موسی و سبیکه (خیزران)، او در ۱۰ رجب ۱۹۵ ه. ق. در مدینه به دنیا آمد[۱].

محتویات

 [نهفتن

به امامت رسیدن [ویرایش]

بعد از کشته شدن علی بن موسی رضا محمد تقی ۶ سال و چند ماه سن داشت و برای همین شیعیان آن وقت به امامت او شک کردن و به همین دلیل جلسه‌های پرسش و پاسخ برگزار کردند.[۲] او اولین امام شیعیان بود که در خردسالگی به این مقام رسید بود. به اعتقاد شیعه پدر او یعنی علی بن موسی رضا پیش از مرگ او را به عنوان امام بعد از خود معرفی کرده بود[۳].

ازدواج [ویرایش]

بعد از کشته شدن پدرش و به امامت رسیدن وی به دستور مامون او را از مدینه به بغداد اوردند و دخترش (ام الفضل) را به ازدواج او درآوردند که شیعیان این ازدواج را تحمیلی و با اهداف سیاسی می‌داند[۴]. جواد از دختر مامون فرزندی نداشت و فرزندانش ماحصل ازدواجش با زن دیگری به نام سمانه مغربیه بوده‌اند.

فرزندان [ویرایش]

  1. علی بن محمد
  2. احمد بن موسی مبرقع
  3. فاطمه
  4. امامه


 

اصحاب و شاگردان [ویرایش]

محمد جواد با وجود فشار‌های حکومت مامون و معتصم شاگردان و اصحاب زیادی داشت که نام انها در کتب شیعه در حدود ۲۶۰ نفر وجود دار که از معروف ترین شاگردان می‌شود اینان را نام برد[۵].

  1. عبدالعظیم حسنی
  2. ابوهاشم جعفری
  3. ابراهیم بن مهزیار اهوازی
  4. حسن بن محبوب سرّاد کوفی
  5. حسین بن سعید اهوازی
  6. دعبل بن علی خزاعی
  7. اسماعیل بن بزیع
  8. صفوان بن یحیی

مناظره با فقهای زمان [ویرایش]

محمد بن علی در چند نوبت با فقیهان بزرگ زمان خود مناظراتی برگزار كرد كه اغلب در مجلس خلیفه وقت صورت می گرفت. از جمله این مناظره كنندگان یحیی بن اكثم-فقیه و مشاور مامون و بعدها قاضی القضات مسلمین- وابن ابی داود-فقیه مورد وثوق مامون و معتصم و قاضی بغداد در زمان متوكل- بودند. نقل است در هنگام مناظره با یحیی بن اكثم كه در زمان مامون انجام شد سن محمد بن علی ۹ سال بود. درخشش او در این مناظره در نوع استدلال و تكیه بر اصول فقه اسلامی چنان زیاد بود كه خلیفه را به تحسین او وا داشت[۶]. در مناظره با ابی داود، معتصم حكم فقهی صادر شده از محمدبن علی را به دلیل استدلال قرآنی او بر حكم فقهی ابی داود ترجیح داده و دستور به اجرای آن می دهد[۷]. [۸]

مرگ مامون [ویرایش]

در سال ۲۱۸ هجری او به همراه همسرش و پسرش ابو الحسن علی به سفر حج رفتند که در همان سال مامون میمیرد[۹] و مردم با برادش معتصم بیعت می‌کنند. محمد جواد فرزندش را در مدینه میگذارد و خود و همسرش به عراق برمیگردند [۱۰].رابطه میان او و معتصم خوب نبود و برای همین معتصم سعی بر از میان بردن او می‌کرد.

مرگ [ویرایش]

در مرگ وی چند قول مشهور است که در همه موارد دست داشتن معتصم و مسموم شدن وجود دارد. یک قول میگوید که توسط همسرش به دستور معتصم مسوم شده[۱۱] و قولی دیگر میگوید به وسیله شخصی به نام اشناس به دستور معتصم شربت مسومی را به وی می‌نوشانند و وی را در ۲۵ سالگی، مسموم و به قتل می‌رسانند. مرگ او در آخر ذی القعده[۱۲] ۲۲۰ ه ق در بغداد بیان می‌کنند[۱۳].

آرمگاه [ویرایش]

نوشتار اصلی: حرم کاظمین

آرامگاه او در شهر کاظمین در نزدیکی بغداد در کنار جدش موسی کاظم است. و یکی از گنبدهای حرم کاظمین متعلق به اوست. حرم او یکی از زیارت گاه‌های شیعیان به شمار می‌اید که روزانه مورد بازدید هزاران نفر از شیعیان قرار می‌گیرد.در نزدیکی آرامگاه او شیخ مفید اولین مرجع تقلید شیعه بعد از غیبت کبری, خواجه نصیر الدین طوسی, سید مرتضی، و برادرش سید رضی و ابن قولویه و برخی از علمای دیگر نیز وجود دارد.


 

منابع [ویرایش]

  1. عبدالرزاق موسوی مقرم، وفاة الامام الجواد(ع)، قم، انتشارات الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ص۷
  2. Kate H. Winter. The woman in the mountain: reconstructions of self and land by Adirondack. State University of New York Press، ۱۹۸۹. ۲۰۷. 
  3. «هذا ابوجعفر قد اجلسته مجلسی و صیّرته فی مکانی؛ این ابوجعفر است که در جایگاه خود نشانده‌ام و در مکانم قرار داده‌ام.»( کافی، ج ۱، ص ۳۲۱. نشان امامت در کتف (کافی، ج ۱، ص ۳۲۱) لم یلد مولود اعظم برکة علی شیعتنا مثله (همان) هو مولی ابی جعفر (همان) ابوجعفر و حسین و خلیفتی فی اهلی من بعدی (روضة الواعظین ۲۰۳) بابی انت و امی انت لها (امامة) (اثباب الوصیة: ص ۲۱۱).
  4. تاریخ یعقوبی، نجف، المطبعه الحیدریه، ۱۳۸۴ ه. ق، ج ۳، ص ۱۸۹
  5. شیخ طوسی، رجال، الطبعة الاولی، نجف، منشورات المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۱ ه. ق، ص ۳۹۷-۴۰۹. شیخ طوسی تعداد آنها را ۱۲۱ نفر می‌داند. مؤلف«مسند الامام الجواد» هم تعداد یاران و شاگردان امام جواد را ۱۲۱ نفر می‌داند(عطاردی، شیخ عزیز الله، مسند الامام الجواد، مشهد، المؤتمر العالمی للامام الرضا(ع)، ۱۴۱۰(ه. ق)) و قزوینی آن‌ها را جمعا ۲۵۷ نفر می‌داند(قزوینی، سید محمد کاظم، الامام الجواد من المهد الی اللحد، الطبعة الاولی، بیروت، مؤسسة البلاغ (۱۴۰۸ ه. ق).
  6. ارشاد مفید ص ۲۸۳، قابل دسترسی در اینجا
  7. تفسيرالعياشي، ج۱، ص۳۱۹ - موسوعه الامام الجواد (ع)، ج۲، ص ۴۱۰
  8. منبع ثانویه برای هر دو منبع اولیه بالا: حیات فکری و سیاسی امامان شیعه(ع)، رسول جعفریان، ص ۴۸۲-۴۸۶
  9. مروج الذهب مسعودی
  10. تاریخ گزیده حمدالله مستوفی، صص ۲۰۵-۲۰۶
  11. مروج الذهب، ج۳، ص ۴۶۴
  12. محمد بن علی بن شهر آشوب، مناقب آل ابیطالب، قم، علامه، بی تا، ج ۴، ص ۳۸۲
  13. الإرشاد, شیخ مفید، قم، نشر الموتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۷۳.

جستارهای وابسته [ویرایش]

پیوند به بیرون [ویرایش]



:: موضوعات مرتبط: امام جواد (ع) , ,
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
نویسنده : محبان علی بن ابی طالب
تاریخ : جمعه 18 آذر 1390

صفحه قبل 1 صفحه بعد